Khi bước vào thị trường Việt Nam, nhiều nhà đầu tư nước ngoài chủ quan nghĩ rằng: “Chỉ cần có vốn là đủ.” Nhưng thực tế không ít trường hợp bị từ chối dự án ngay từ khâu đầu – chỉ vì ngành nghề đăng ký rơi đúng vào danh mục cấm tiếp cận theo luật Việt Nam.
Đây không phải là chi tiết nhỏ mang tính thủ tục – mà là điều kiện tiên quyết. Nắm không rõ, rủi ro mất thời gian, mất chi phí và thậm chí không thể triển khai được dự án là hoàn toàn có thật.
???? Cơ sở pháp lý bạn cần biết
• Luật Đầu tư 2020, Điều 9
• Nghị định 31/2021/NĐ-CP, Phụ lục I – Mục A
• Các cam kết quốc tế có hiệu lực tại Việt Nam (WTO, CPTPP, EVFTA...)
⚠️ Ngành, nghề nào nhà đầu tư nước ngoài bị cấm tiếp cận thị trường?
Theo pháp luật hiện hành, có 25 nhóm ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài không được phép đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam. Dưới đây là phân loại theo lĩnh vực để bạn dễ nắm rõ:
1. An ninh – quốc phòng – độc quyền nhà nước
• Kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc độc quyền nhà nước
• Dịch vụ điều tra, an ninh
• Sản xuất, kinh doanh vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ
• Kinh doanh quân trang, quân dụng, công nghệ đặc chủng
• Thu mua, xử lý tài sản công trong lực lượng vũ trang
2. Thông tin – truyền thông – dữ liệu
• Hoạt động báo chí, phát thanh, truyền hình
• Dịch vụ thu thập tin tức dưới mọi hình thức
• Dịch vụ thăm dò ý kiến công chúng (dư luận xã hội)
3. Tư pháp – pháp lý – sở hữu trí tuệ
• Công chứng, thừa phát lại, giám định tư pháp, đấu giá tài sản, quản tài viên
• Dịch vụ đại diện sở hữu công nghiệp, giám định sở hữu trí tuệ
4. Tài nguyên – môi trường – khai thác
• Đánh bắt, khai thác hải sản
• Khai thác rừng tự nhiên, săn bắt động vật hoang dã quý hiếm
• Dịch vụ nổ mìn
• Nhập khẩu, phá dỡ tàu biển đã qua sử dụng
5. Hạ tầng – vận tải – hàng hải
• Dịch vụ khảo sát, vận hành, phát hành hải đồ, báo hiệu hàng hải
• Dịch vụ điều tiết an toàn hàng hải
• Dịch vụ đăng kiểm tàu cá, phương tiện giao thông chuyên dụng, dầu khí ngoài khơi
6. Xã hội – dân sinh – nhân lực
• Dịch vụ đưa lao động ra nước ngoài theo hợp đồng
• Xây dựng nghĩa trang, nghĩa địa để kinh doanh hạ tầng
• Dịch vụ thu gom rác hộ gia đình
7. Thương mại và dịch vụ bị hạn chế đặc biệt
• Dịch vụ bưu chính công ích
• Kinh doanh chuyển khẩu, tạm nhập tái xuất
• Thực hiện quyền xuất khẩu, nhập khẩu, phân phối với hàng hóa cấm
• Dịch vụ lữ hành nội địa (chỉ inbound quốc tế được phép)
• Nghiên cứu, sử dụng nguồn gen giống vật nuôi chưa thẩm định
???? Lưu ý thực tiễn quan trọng
• Không phải mọi lĩnh vực đều “mở cửa” cho vốn ngoại – bạn cần kiểm tra từng ngành cụ thể trước khi đăng ký đầu tư
• Chỉ cần 1 mã ngành bị cấm trong hồ sơ, toàn bộ dự án có thể bị từ chối
• Danh mục ngành nghề cấm được cập nhật định kỳ – nên kiểm tra tại thời điểm nộp hồ sơ
✅ Kết luận: Hãy kiểm tra kỹ trước khi bước chân vào thị trường
Nhiều nhà đầu tư thất bại không phải vì dự án không khả thi – mà vì ngay từ đầu, họ “chọn sai ngành”.
Muốn an toàn, nhà đầu tư nên:
• Xác định rõ ngành nghề dự kiến đầu tư
• Đối chiếu danh mục cấm và hạn chế tiếp cận thị trường
• Tham vấn đơn vị pháp lý chuyên sâu để đánh giá rủi ro
Đầu tư đúng ngành – khởi đầu thuận lợi. Sai một bước, mất cả thị trường.